India leh China inkar chawl lovin inthlawhpawh tan hnai

                                


 

India leh China inkar chawl lovin inthlawhpawh tan hnai


India leh China chuan hmun danga tum hmasak ngai lova an inthlawhpawhna chu September hian an chhunzawm leh dawn a, Prime Minister Narendra Modi-a’n August thla tawpa khawchhak lam thenawm a tlawh hunah tan ni tur hi puan a nih beisei a ni.

Asian ram lian pahnihte hi kum eng emaw zat chhung chu ramri leh sumdawnna thilah inepin an kar a chhia a, tun hnaiah tlemin an inpawh leh hret hret.

Ram pahnihte hi sumdawnnaah US President Donald Trump-a’n hreka tariff sang laksak a tum ve ve atangin an inkawmngeih leh hret hret tan a ni.

Indian sorkar chuan ram chhunga airline-te chu hun rei lo te chhunga China-a thlawh thei tura inbuatsaih turin a hriattir tawh nia sawi a ni a. Thlawh tan hun tur tak hi tun thla tawpa China-a Shanghai Cooperation Organisation (SCO) summit neih hunah puan a nih rin a ni.

India leh China inkara chawl lova thlawhna hmanga inpawhna hi Covid-19 hripui hnuah an la chhunzawm lo va, a thlawk lut duh chu Hong Kong emaw, Singapore emaw an tlawh hmasak phawt a ngai zel a ni.

Hripui len vang bakah hian Asian ram lian pahnih hi June, 2020-a Ladakh khawchhak lam, Galwan Valley-a an sipaite an intihbuai atang khan an inngeih lo thar a. Hemi tum hian Indian sipai 20 leh Chinese sipai pali an thi.

He intihbuaina kal zelah Delhi chuan Beijing kaihhnawih hrekna kalpuiin Chinese mobile application eng emaw zat a ram chhunga hman a khap a. China chuan heng khapna hi ‘inthliarna’ tia sawiin World Trade Organization (WTO)-a thlen a tum hman nghe nghe.

Thla hmasa khan India chuan Chinese-te tan tourist visa a pek chhuah leh tan dawn thu a puang a, hei hi Line of Actual Control (LAC)-a sipaite intihbuai hnua ram pahnih inkar a inhnaih leh tanna hmasa ber a ni.

Chawl lova inthlawhpawh theih a nih lai khan Indian airline zingah Air India leh IndiGo chuan an thlawhna chu ram pahniha khawpui lian zualah an thlawhtir thin a. Chawlhkar tin thlawhna vawi eng emaw zat a vei a; Beijing, Shanghai, Guangzhou leh Kunming te chu New Delhi, Mumbai leh Kolkata nena thlawhpawh theih reng a ni thin a. Air China pawhin China chhim leh khawchhak atangin Indian khawpui hi an thlawk nasa hle bawk.

India leh China hian an inkara thlawhna thlawhtiur leh hi a thuin January khan an pawm a. An mipuite ve ve inpawh thartir leh tura hma lak ni se tiin thu an dah.

He thutlukna hi Indian Foreign Secretary Vikram Misri leh Chinese Foreign Minister Wang Yi te inkawmin siamin kum 2020-a tihtawp tawh, Kailash Mansarovar Yatra pawh chhunzawm leh ni se an ti bawk.

US-in tariff sang tak laksaka hrek a tum ve ve mek laiin inkawmngeina a awm thar a, Modi-a pawhin China hi a tlawh thuai tawh dawn a ni.

Prime minister-in China a tlawh tur hi kum sarih hnua a hmasa ber niin Tianjin-a August 31 atanga September 1 thleng SCO summit-a tel tur a ni.

China chuan Modi-a’n a tlawh tur hi an lo lawm hle a. An foreign ministry thupuangtu, Guo Jiakun chuan, “Lehlam lehlam tan a phurawm ngei kan ring a, Tianjin summit hi inpumkhatna, inthian thatna leh hlawknaah rah tha a chhuah ngei kan beisei,” a ti.

Prime Minister Modi-a hian Chine-ah hian Chinese President Xi Jinping-a pawh a kawm dawn nia sawi a ni bawk.

Ram hnih inkar inthlawhpawh tawn lehna tur leh an inkar chhe tawh titha thar tura hmalakna hi US President Trump-a’n India-in Russian tuialhthei a leisak thin avanga a laka tariff an lak thin a leta tipunga 25% atanga 50% lak a tum lai meka thleng a ni.

China chuan India hi thlawpin Chinese Ambassador Xu Feihong chuan vantlang hriatah Trump-a chu ‘mawl’ ti sawiin New Delhi chu US-in sumdawnna thila a nawrnaah tlawm lo turin a ti.

China pawh hi tariff chungchangah US nena inep mek niin an inlak sansiak mek a. Hetih lai hian Trump-a chuan Thawhtanni khan Chinese bungruaa chhiah sang tak lak a tum chu ni 90 dang atan a taka hman rih loh turin a tikhawtlai leh. - source- The Aizawl Post

Comments