'๐—›๐—ผ๐—บ๐—ฒ ๐—œ๐—ป๐—ฟ๐—ฒ๐—น๐—ฏ๐—ฎ๐˜„๐—น๐—ป๐—ฎ แนฌ๐—ต๐—ฎ ๐—ญ๐—ฎ๐˜„๐—ธ & ๐—ฅ๐˜‚๐—ถ๐—ต๐—ต๐—น๐—ผ ๐—ก๐—ด๐—ฎ๐—ถ๐˜๐—ฒ ๐—˜๐—ป๐—ธ๐—ฎ๐˜„๐—น๐—ป๐—ฎ' ๐—ฆ๐—ฎ๐˜„๐—ถ๐—ต๐—ผ๐—ป๐—ฎ k๐—ต๐—ฎ

 '๐—›๐—ผ๐—บ๐—ฒ ๐—œ๐—ป๐—ฟ๐—ฒ๐—น๐—ฏ๐—ฎ๐˜„๐—น๐—ป๐—ฎ แนฌ๐—ต๐—ฎ ๐—ญ๐—ฎ๐˜„๐—ธ & ๐—ฅ๐˜‚๐—ถ๐—ต๐—ต๐—น๐—ผ ๐—ก๐—ด๐—ฎ๐—ถ๐˜๐—ฒ ๐—˜๐—ป๐—ธ๐—ฎ๐˜„๐—น๐—ป๐—ฎ' ๐—ฆ๐—ฎ๐˜„๐—ถ๐—ต๐—ผ๐—ป๐—ฎ k๐—ต๐—ฎ

(๐™ฟ๐šŠ๐š—๐šŽ๐š•  ๐š™๐šŠ๐š”๐š‘๐šŠ๐š ๐šŒ๐š‘๐šŠ๐š•๐š๐š•๐šŠ๐š’ ๐š๐š’ ๐šŠ๐š— ๐š๐šŠ๐š–! ๐™ผ๐š’๐š๐šŠ๐š—๐š ๐š๐šŽ๐š— ๐š๐šŠ๐š” ๐šŠ๐š— ๐š‘๐š•๐šŠ๐š ๐š‘)

                                                               ~ Zoa Tlau, 26.05.2025, Buannel Cabin

He sawihona pawimawh tak hi Zonet Zoram Kalsiam Programme-ah May ni 20, 2025 zan khan a chhuak a. Zonet YouTube channel-ah an dah a, thlirtu nuai 3.39 chuang an awm tawh. Panel-ah hian Police, Ukil,  Social Welfare Dept., แนฌBCC, CYMA leh 'social activist' 3, an vaiin 8 an ni a. Darkar 1:55 chhunga rei a ni a, thlirletna pawh a tawi thei lo a, chhiar chhuak hrรขm ang che. Host Pu Lalnunแนญawma Fanai hian a fawm kim thawkhat viau a ni.

๐’๐š๐ฐ๐ข๐ก๐จ๐ง๐š ๐ฅ๐ž๐ก ๐š ๐ญ๐ž๐ฅ ๐ญ๐ž, ๐ฆ๐ข๐ฉ๐ฎ๐ข ๐ง๐ž๐ง:

Sawihona neih tur buaipuitu Pu Lalnunแนญawma Fanai (Manuna) hian 'background' hrang hrang; dan hremi, dan lekkawhtu, CYMA, Home, activist leh sorkar dept. te a huikhawm hi a fakawm a. Hmaichhanah zawhna tam tak inup tawh inzawtin an inchhรขng thei zรชl a, thlirtute tan a manhla hlรช mai. 'Live RTI' a ni ringawt alawm!

A hmuna chhimtu Pu Manuna'n a sawm te hi ruahmanna fel tak neia sawm a ni a. Gov't Mizo HSS zirlai naupang 40 zet an ni. Anni ang rual hian drugs hmansual a pawizia an hriat chian a, an kum ang rual aแนญanga an hriata kan venhim ngai a tih vang a ni. A pawimawh hle.

๐‘๐ฎ๐š๐ญ๐Ÿ๐ž๐ฅ๐š ๐๐ฎ ๐ง๐ ๐š๐ข๐ก๐ญ๐ก๐ฅ๐š๐ค ๐š ๐ก๐ซ๐ž๐ก๐š๐ฐ๐ฆ:

Pi Vanramchhuangi (Ruatfela Nu) hian 'human rights, child rights' leh thil hrang hrangah vei neiin a lo thawh hlawk viau a ni thei e. He sawihona neih แนญuma a แนญawngkam chaltlai lutuk leh inchachhuah rilru pu sa ang hrima a awm kha hmuh a hrehawm.

แนฌBCC founder 'Pu Zohminga misual a ni,' a han ti ringawt a. แนฌBCC leh TNT enkawltute 'Evan da leh' tih lamhawia a puh te, Pathian kohna chhanga Home/Centre siamtute 'ruihhlo ngaite enkawl eizawnna atana hmang' tia a chhe bera 'record' awm reng tawh tur, mipui en tura a puh kha a pawi a ni.

Thihna chungchang an sawiah pawh Upa Lalnunpuia Hrahsel, แนฌBCC Advisory Board Member, pawh kha a chachhuah deuh a. Ama'n jail-ah an thi ngai lo, a tih ringawt lah kha thudik a lo ni si lo. 'Home-ah an thi tur a ni lo' a tih ngawt  te pawh mihring kan thu lo, host a mausร m deuh bawkin ka hmu. Tel tam tawh lo se ti an tam viau.

๐๐ข ๐‹๐š๐ฅ๐Ÿ๐š๐ฆ๐ค๐ข๐ฆ๐ข, ๐€๐๐ฏ๐จ๐œ๐š๐ญ๐ž:

Ani hian lawm a hlawha a thusawi 'video clip' tawi pawh a darh nasa. Home te chu 1993 & 2020 Rules kan neih anga in register vek a, 'accreditation' ti veka sorkar laipui aแนญanga puihna dawng turin a duh a. 'Minimum standard' tala kalpui a duh. 

Mizorama Home zingah 'accreditation' nei an la awm lo a, hetiang nei sorkar laipui puihna dawngtu Home-a awm hi India ramah mi 6,47,799 (2024-25) an awm thu Pi Famkimi hian a sawi. Dan zawm ila Mizorama Home 46 te hian Central & UNO แนญanpuina hial an dawng thei a. Inzirtirna neih nasat a ngai tiin zirlai naupang te pawl tinah syllabus-a telh a แนญulzia a sawi a, Mizoram chu Myanmar kaltlangin Manipur buai vangin khawvela meth. leh no.4 kaltlang tam berna a ni hial niin a sawi.

แนฌBCC te anga ngawlvei damlo awm te chu Kohhran tinin mahni beram แนญheuh pawtdarh a, enkawl vek a nih chuan harsa leh hautak a awm lo ang, a tih hian lawm a hlawh viau. Kohhran rohlu ber chu a mipui te an nih avangin hei hi nasa taka buaipui a ngaihzia a sawi uar hle bawk.

๐๐ข ๐•๐š๐ง๐ฅ๐š๐ฅ๐ก๐ซ๐ฎ๐š๐ข๐ข, ๐Œ๐’๐ƒ & ๐‘๐, ๐’๐จ๐œ๐ข๐š๐ฅ ๐–๐ž๐ฅ๐Ÿ๐š๐ซ๐ž ๐ƒ๐ž๐ฉ๐ญ.:

Ani hian zaidam takin zawhna a chhรขng funkim thiam hle a, mipuiin kan ngaihven dan thlirin kan harh ta hle chu a lawm hle. Home 46 zingah Sorkar laipui MSJE fund hmu 11 an awm thu sawiin, Social Welfare Dept. chu co-ordinating agency an ni a ti a. 'Accreditation' neih vek tur a nih laiin nei an la awm lo tih a sawi a. Hei hi Mizoram bik a sawina a ni a, 2020 Rules khan Home tin te 'accreditation' a phรปt vek a, hei hi 'amend' hlekin Accreditation Committee vawi 2 an แนญhu tawha hma an la mรชk. Hei hi an puitlin chuan Home te chu 'minimum standard' tala kalpui vek tur a ni ang. (Mi 5 tan ek-in 1, 10 tan bual-in 1, trained counsellor, psychological & medical services etc. te a ngai)

๐”๐ฉ๐š ๐‹๐š๐ฅ๐ง๐ฎ๐ง๐ฉ๐ฎ๐ข๐š ๐‡๐ซ๐š๐ก๐ฌ๐ž๐ฅ, แนฌ๐๐‚๐‚ ๐€๐๐ฏ๐ข๐ฌ๐จ๐ซ๐ฒ ๐๐จ๐š๐ซ๐ ๐Œ๐ž๐ฆ๐›๐ž๐ซ:

Ani hi a thusawi leh thlir dan a hrisel hlรช a ni. Pathian แนญihmi leh ringtu แนญha a nihna a hmuh theih. "Kan ram hi a nรข a ni," a ti thlawt. Ramthar kan vei chu แนญha hle mah se, 'social front' lam buaipuia ko thlak a ngai a ti. Ram ril hla zawka kal te aia tualchhung missionary hna a แนญulzia a sawi hi pawmawm leh thil แนญul lutuk a ni tih a lang. 'Kangแนญhelh leh Meikawng sial Project' kalpui a ngai a ti a, ngaihtuahna a tithui. Home-a awm te hi Kohhran tinin 'sponsor' ila phurrit a nih a ring lo a, Pi Famkimi te nen an thu a inzรปl hle.

๐‰๐ž๐ฌ๐ฌ๐ข๐œ๐š ๐‹๐š๐ฅ๐ฅ๐š๐ฐ๐ฆ๐ณ๐ฎ๐š๐ฅ๐ข, ๐’๐ƒ๐๐Ž ๐€๐ข๐ณ๐š๐ฐ๐ฅ ๐’๐จ๐ฎ๐ญ๐ก:

Police aiawh a ni a, 'khawm case' an neih ngai loh thu a sawi a, a dik ang. Chhungte mangangin Police ruaia mahni fate แนฌBCC leh Home dang danga dah an awm nual a, hriat pawlh lo ila. 'Addict'-in mahni hman tur, sumdawnna ni lo, drugs an lo kawl pawh in UNODC dan angin, 'accredited' Home-ah course zawh thleng an awm duh chuan hrem lovin ngaihdam theih an ni, a ti. A sawi fiah felfai hle.

๐๐ฎ ๐…๐š๐›๐ข๐š๐ง ๐‹๐š๐ฅ๐Ÿ๐š๐ค๐š๐ฐ๐ฆ๐š, ๐€๐ฌ๐ฌ๐ญ. ๐’๐ž๐œ๐ซ๐ž๐ญ๐š๐ซ๐ฒ ๐‚๐˜๐Œ๐€, ๐๐ฎ ๐‡๐ซ๐ข๐š๐ญ๐š ๐‚๐ก๐ก๐š๐ง๐ ๐ญ๐ž & ๐๐ข ๐‹๐š๐ฅ๐ฆ๐š๐ฅ๐ฌ๐š๐ฐ๐ฆ๐ข, ๐š๐œ๐ญ๐ข๐ฏ๐ข๐ฌ๐ญ๐ฌ:

CYMA ten theihtawp an chhuah dan Pu Fabian-a report pek aแนญang khan an แนญhahnemngaihna leh inpekna a ropui hle mai. Sorkara pawisa dilpui leh a แนญula an neih anga puih thlengin an kalpui a ni. Ruihhlo ngai vรกk rawlai haw ngam mang lo te แนฌBCC lama dah pawh an ngah e. Mahse, anni pawh dan anga an kal a ngai a, ngawlvei te anmahni duhthu ngeia Home-a an dah a nih loh chuan a dahtu pawh kum 5 jail tan theih a ni. Pu Hriata Chhangte pawhin ruihhlo ngai damlote thlavang a hauh แนญha khawp mai. Pi Mali hian fak a hlawh a, YouTuber te fimkhur tura a fuihna te a zahawm. Hei mai bakah hian inhnialna karah thulai a la thiam hle bawk.

๐“๐ฅ๐š๐ง๐ ๐ค๐š๐ฐ๐ฆ๐ง๐š:

Host Pu Lalnunแนญawma Fanai hian ngawivei hi a vei ngang a, tunah Home/Centre-ah ngawlvei 4,048 an awm tih an sawi chu แนฌBCC vรขnglaia 1,000 chuang an awm lรขi nen chuan Home-ah mi 5,000 chuang an awm tihna a ni a. Pawn lamah Synod camping-ah 1,000 chuang an lut a, ngawlvei zat chiah hi chhiarpui neih แนญul a ti hle.

Ngawlvei chhiarpui hi Pu Manuna rawt angin kalpui ngei ngei a, an chhungkaw dinhmun hriat a pawimawh em em ta a ni. Hei bakah hian แนญhalai rual te 'target' nasat a แนญul a, Pu Nunpuia Hrahsel, Pi Famkimi leh host ngei pawh hian an vei ber pakhat a ni. Anni ngawlvei la ni ve lo te himna tur hian theihtawp chhuah a ngai ta, inzirtirna hi sunday school leh ni tin school zirlaiah pawh telh vek a hun ta e.

Belh tlรชm - Tunah hian Heroin (No.4) aiin Meth & Cryst Meth. te hian min paltlang hnem zawk niin Police record aแนญangin a lang a. Khehpuam kan thawnchhoh zรขr kan zo mรชk. Khawva inland drugs route lian ber pawh kan ni maithei. Kuminah April ni 15 thlenga Police record-ah chuan Meth. ₹ 31,19,58,400 & Crystal Meth. ₹ 15,50,70,000 man an man laiin, Heroin ₹ 4,82,04,000 man chauh an la man thung.

No comments:

Post a Comment

I chhiar tur te

Kumin April atangin Mizoramah Mit pe (Eye Donate) 32 an awm tawh

Vawiin 25.8.2025 khan 40th National Eye Donation Forthnight Programme, Health Worker Training School, Kulikawna neih chu Dr. Lily Chhakchhua...